حرکت و کشش: ماساژ شیاتسو شامل حرکات و کششهایی است که به بهبود انعطافپذیری و تحرک بدن کمک میکند.
سلامت داخلی و بیماریهای مزمن: شیاتسو میتواند به بهبود سلامت داخلی و درمان بیماریهای مزمن کمک کند، در حالی که ماساژهای معمولی بیشتر بر روی ریلکسیشن و تسکین تنش متمرکز هستند.
سلامت عاطفی: شیاتسو به بهبود سلامت عاطفی نیز کمک میکند و میتواند احساس آرامش عمیقتری را در فرد ایجاد کند.
آنچه در این مطلب خواهید خواند
آنچه در این مطلب خواهید خواند

ماساژ راهی به سوی آرامش و بهبود کیفیت زندگی
ماساژ شیاتسو چیست؟
شیاتسو یک روش ماساژ درمانی است که از ژاپن منشأ گرفته و تلفیقی از تکنیکهای سنتی دستی ژاپنی مانند طب سوزنی و ماساژ سنتی ژاپنی (انما) با دانش پزشکی غربی است. این روش درمانی به عنوان یکی از انواع فشاردرمانی (اکوپرسور) شناخته میشود، که هدف آن کاهش تنش و خستگی از طریق بهبود گردش خون و لنف در بدن است.

شیاتسو بر پایه مفهوم «چی» استوار است، که در طب سنتی چینی به عنوان نیروی حیاتی بدن شناخته میشود. این باور وجود دارد که سلامت بدن در زمانی حاصل میشود که جریان «چی» بدون مانع در بدن حرکت کند. هنگامی که این جریان کاهش مییابد یا مسدود میشود، علائمی مانند درد بدن، سردرد و مشکلات گوارشی بروز میکند.
یک درمانگر شیاتسو با اعمال فشار بر روی مریدینها، که به عنوان کانالهای انرژی در بدن شناخته میشوند، تلاش میکند جریان انرژی (چی) را متعادل یا از مسدود شدن آن جلوگیری کند. این فشاردرمانی به بهبود جریان انرژی و کاهش تنش کمک میکند.
اگرچه واژه شیاتسو به معنای فشار انگشت است، اما درمانگر شیاتسو از کف دستها، آرنج و گاهی حتی پاها برای اعمال فشار در امتداد خطوط انرژی استفاده میکند. این روش به منظور کاهش درد و تنش در نقاط مختلف بدن به کار میرود.

فواید ماساژ شیاتسو
شیاتسو یک روش درمانی جامع است که با تأثیر بر سیستم انرژی داخلی بدن، به بهبود سلامت کلی فرد کمک میکند. این روش درمانی ادعا میکند که میتواند به مشکلات مختلفی از جمله وضعیت بدنی نامناسب، مشکلات مفصلی مانند آرتروز، دردهای عضلانی، مشکلات گوارشی و رودهای، آسیبهای ورزشی، آسم، حساسیت فصلی (تب یونجه)، سرماخوردگیهای مکرر، مشکلات پوستی، سیاتیک، دردهای حاد و مزمن، خستگی، تنش عضلانی، سینوزیت، برونشیت، اضطراب، افسردگی، بیخوابی، سندروم پیش از قاعدگی و کاهش میل جنسی کمک کند.
تاثیرات ماساژ شیاتسو چگونه است؟
ماساژ شیاتسو بر این نظریه استوار است که زمانی که وضعیت جسمانی بیمار ضعیف است، حالت روحی و احساسی او نیز تحت تأثیر قرار میگیرد. این چرخه میتواند در هر جهتی عمل کند، زیرا سه عامل جسمی، روحی و احساسی بهطور هماهنگ با هم کار میکنند. بنابراین برای بهبود کامل بدن، همه این عوامل باید در فرآیند درمان دخیل باشند.
نحوه ماساژ در ماساژ شیاتسو
در شیاتسو، ماسورها از طریق اعمال فشار بر نقاط خاصی از بدن (نقاط فشار) تلاش میکنند جریان انرژی را افزایش داده و ناهنجاریها را برطرف کنند. همانند سایر ماساژها، فشاری که بر عضلات وارد میشود به آزادسازی سموم، کاهش تنش و بازسازی مناطق مشکلدار کمک میکند. همچنین، این روش بر انرژی حیاتی بدن (چی) تمرکز دارد، زیرا جریان مناسب چی در مسیرهای انرژی (مریدینها) به بهبود و درمان بدن کمک میکند.
بهبود وضعیت بدنی نامناسب
ماساژ شیاتسو با تمرکز بر رفع انسدادهای انرژی و تقویت جریان انرژی در بدن به بهبود وضعیت بدنی کمک میکند. این تکنیک با اعمال فشار بر نقاط خاصی از بدن و انجام حرکات کششی عضلات و مفاصل، باعث تنظیم ساختار بدن و بهبود تعادل میشود. همچنین با کاهش تنش عضلانی در نواحی حساس مانند گردن و کمر، از بروز مشکلات ناشی از وضعیت بدنی نامناسب جلوگیری میکند. در نتیجه، بهبود قابل توجهی در راستای قامت و حالت بدن افراد مشاهده میشود و این مسئله میتواند از دردهای ناشی از نشستن طولانی و فعالیتهای نادرست جلوگیری کند.

مشکلات مفصلی و آرتروز
در افراد مبتلا به آرتروز، شیاتسو با اعمال فشار بر نقاط خاص و افزایش جریان خون در مفاصل به کاهش التهاب و درد کمک میکند. این تکنیکها موجب تحریک سیستم لنفاوی میشوند و به حذف سموم و کاهش تورم مفاصل منجر میگردند. استفاده منظم از شیاتسو به بهبود انعطافپذیری و کاهش خشکی مفاصل کمک میکند و میتواند کیفیت زندگی افرادی که با مشکلات مفصلی مزمن درگیر هستند را بهبود بخشد. با کاهش درد و بهبود حرکت مفاصل، بیماران میتوانند به فعالیتهای روزمره خود با راحتی بیشتری ادامه دهند.
مشکلات گوارشی و رودهای
ماساژ شیاتسو با تحریک نقاطی از بدن که مرتبط با دستگاه گوارش است، میتواند به تنظیم عملکرد سیستم گوارشی کمک کند. این روش با تقویت جریان انرژی در ناحیه شکم و بهبود حرکت رودهها، به کاهش مشکلاتی مانند یبوست، سوءهاضمه، و نفخ کمک میکند. همچنین این تکنیکها باعث تقویت هضم غذا و جذب بهتر مواد مغذی میشوند. استفاده منظم از شیاتسو میتواند بهبود قابل توجهی در عملکرد گوارشی ایجاد کرده و به تسکین دردها و ناراحتیهای ناشی از مشکلات رودهای کمک کند.
آسیبهای ورزشی
شیاتسو با تمرکز بر نقاط فشار و بهبود گردش خون در عضلات آسیبدیده، به تسریع فرآیند بهبودی در ورزشکاران کمک میکند. این ماساژ باعث کاهش التهاب و تسکین دردهای ناشی از آسیبهای ورزشی میشود و با بهبود انعطافپذیری و حرکت عضلات، ریسک بروز مجدد آسیب را کاهش میدهد. تکنیکهای شیاتسو میتوانند به بهبود سریعتر عضلات پس از فعالیتهای شدید ورزشی کمک کرده و کارایی ورزشکاران را افزایش دهند. همچنین، این روش به پیشگیری از خستگی عضلانی و افزایش توانایی جسمی ورزشکاران کمک میکند.

اضطراب و افسردگی
شیاتسو با تحریک نقاطی که مرتبط با سیستم عصبی و انرژی حیاتی بدن (چی) هستند، میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. این ماساژ با ایجاد حالت آرامش عمیق، به تنظیم تولید هورمونهای مرتبط با شادی و آرامش، مانند سروتونین و دوپامین، کمک میکند. با استفاده منظم از این روش، افراد میتوانند به بهبود حالت روحی و کاهش علائم افسردگی دست یابند. شیاتسو همچنین باعث کاهش تنشهای عضلانی ناشی از استرس و ایجاد حس تعادل و آرامش در بدن و ذهن میشود که در نتیجه به بهبود کیفیت زندگی فرد کمک میکند.
ماساژ شیاتسو با افزایش جریان خون و بهبود تعادل انرژی در بدن، به کاهش تنشهای عضلانی و ایجاد حالت آرامش کمک میکند که از عواملی مؤثر در بهبود کیفیت خواب هستند. با تحریک نقاط فشار مرتبط با سیستم عصبی، این ماساژ باعث تنظیم چرخه خواب و کاهش اضطراب و استرس میشود. افراد مبتلا به بیخوابی مزمن میتوانند با استفاده منظم از این روش، بهبود قابل توجهی در الگوهای خواب خود مشاهده کنند.
ماساژ شیاتسو چه مدت طول میکشد؟
ماساژ شیاتسو برای افرادی که از دردهای مزمن و آزاردهنده رنج میبرند و میخواهند در نواحی کلیدی بدن خود تسکین بیابند، بسیار مناسب است. این نوع ماساژ بر روی نقاط فشار و انرژی بدن تمرکز دارد و میتواند به رفع تنش و بهبود وضعیت کلی کمک کند.
از سوی دیگر، ماساژ سوئدی بیشتر به عنوان یک تکنیک ریلکسیشن شناخته میشود. این نوع ماساژ به طور کلی بر روی آرامش و کاهش استرس تمرکز دارد و بیشتر در مراکز ماساژ و اسپاها انجام میشود.
بنابراین، اگر هدف شما تسکین دردهای خاص و بهبود وضعیت فیزیکیتان است، ماساژ شیاتسو انتخاب بهتری خواهد بود. اما اگر به دنبال آرامش و استراحت هستید، ماساژ سوئدی میتواند گزینه مناسبتری باشد. انتخاب بین این دو بستگی به نیازها و ترجیحات شخصی شما دارد.

تکنیکهای ماساژ شیاتسو
ماساژ شیاتسو از زمان پیدایش خود تکامل یافته و سبکهای مختلفی از آن شکل گرفتهاند. این سبکها میتوانند شامل تمرکز بیشتری بر مدیتیشن، راهنماییهای تغذیهای، ماساژ آبی، طب سوزنی و تکنیکهای تنفسی باشند. با این حال، همه سبکهای شیاتسو از تکنیکهای مشابهی استفاده میکنند که شامل موارد زیر هستند:
فشار
اعمال فشار بر عضلات یا خلاف جهت آنها به حذف سموم انباشته شده در بدن کمک میکند. فشار در بسیاری از تکنیکهای ماساژ استفاده میشود و به درمانگر کمک میکند نقاط مشکلدار را شناسایی کرده و عضلات را به شکل سالمی تراز کند. در شیاتسو، فشار همچنین به رفع انسدادهای انرژی در مسیرهای انرژی (مریدینها) کمک کرده و به جریان صحیح “چی” (انرژی) در بدن منجر میشود.
ورز دادن
انگشتان، شست و کف دستها برای ورز دادن مداوم عضلات با حرکت آهسته به کار میروند – مشابه حرکت ورز دادن خمیر. این حرکت به رفع تنش در عضلات و انعطافپذیرتر کردن آنها کمک میکند. همچنین، این حرکت تکراری به از بین بردن گرههای عضلانی و تجزیه بافتهای آسیبدیده منجر میشود.
ضربه زدن
ضربات سریع با انگشتان عضلات را تحریک میکنند، به خصوص در نقاط حساس مانند صورت. همین تکنیک میتواند برای نواحی بزرگتر مانند پشت یا باسن با استفاده از مشتها اعمال شود. این کار به فعالسازی عضلات کُند و بهبود عملکرد عصبی کمک میکند. همچنین، به بیمار کمک میکند عضلاتی که ممکن است غیرفعال باشند را شناسایی کند.

اجازه دهید دستهای شفابخش ماساژ درمانگرهای ماساژ دهکده شما را به سوی تجربهای آرامتر و تسکینبخشتر هدایت کنند.
مزایای ماساژ شیاتسو
ماساز شیاتسو دارای مزایای متعددی است که شامل موارد زیر میباشد:
- بهبود عملکرد سیستمهای عصبی، لنفاوی، هورمونی و گردش خون
- افزایش سطح اندورفینها
- بازگشت سطح انرژی
- کاهش استرس
- کاهش اضطراب و افسردگی
- بهبود عملکرد سیستم گوارش
- افزایش دامنه حرکتی و انعطافپذیری بدن
- تقویت سیستم ایمنی
چه بیماری هایی با ماساژ شیاتسو بهبود پیدا میکنند ؟
- سردرد یا میگرن
- دردهای قاعدگی
- مشکلات گوارشی
- بیخوابی
- خستگی یا کمبود انرژی
- استرس یا اضطراب
- دردهای مزمن (مانند دردهای کمر پایین، گردن و مفاصل)
- آرتروز
- اختلال استرس پس از سانحه
بعد از ماساژ شیاتسو چه احساسی خواهیم داشت؟
در طول جلسه، بیمار ممکن است احساس انباشت یا آزادسازی احساسات را نیز تجربه کند. شیاتسو بهمنظور بهبود وضعیت ذهنی و عاطفی، بهعلاوه وضعیت فیزیکی طراحی شده است و این میتواند در طول جلسه احساس شدیدی ایجاد کند. تمرکز بر الگوهای تنفسی در طول ماساژ میتواند به کاهش این احساس کمک کند و همچنین میتوانید از درمانگر بخواهید که یک استراحت کوتاه بگیرید.

چه انتظاری از اولین جلسه ماساژ شیاتسو خود داشته باشم؟
دانستن اینکه از اولین جلسه خود چه انتظاری داشته باشید، مفید است، زیرا ماساژ شیاتسو با دیگر انواع ماساژ متفاوت است. نکات زیر را قبل از اولین جلسه خود در نظر داشته باشید:
لباسهای راحت و سبک بپوشید
این سبک ماساژ از روغن استفاده نمیکند و درمانگران از بیماران انتظار ندارند که لباسهای خود را دربیاورند. برای اینکه ماساژ مؤثر باشد، لباسهای سبک بهترین گزینه هستند. میتوانید در حین ورود، لباسهای زیر مانند سوتین را از زیر لباس خارج کنید، زیرا ممکن است مانع حرکات ماساژ شوند.
مشاورهای ۵ تا ۱۰ دقیقهای معمولاً در زمان ورود شما انجام میشود
شیاتسو بر بهبود کل بدن از طریق تراز کردن انرژی و ماساژ فیزیکی تمرکز دارد، بنابراین هر چه اطلاعات بیشتری در اختیار درمانگر باشد، بهتر است. درمانگر از شما در مورد هرگونه آسیب یا ناحیههای مشکلدار قدیمی یا مکرر سؤال خواهد کرد و همچنین نواحیای که میخواهید بر روی آنها تمرکز شود. مهم است که هرگونه آسیب قبلی را به درمانگر اطلاع دهید، زیرا ممکن است باعث تجمع بافت زخم شود.
درمانگر ممکن است در مورد سطح استرس یا انرژی فعلی شما، الگوهای خواب، عادات غذایی و روال کلی زندگی شما نیز سؤال کند
این اطلاعات به او کمک میکند تا الگوهای عدم تعادل را شناسایی کند و مؤثرترین درمان ماساژ را برای شما طراحی کند.

از آنجا که شیاتسو بر روی جریان Qi در کل بدن تمرکز دارد، نواحیای که ممکن است انتظار نداشته باشید، مانند صورت، فک و گوشها نیز ممکن است در جلسه شما گنجانده شود.
صحبت کردن میتواند به آزادسازی احساسات و تراز کردن Qi شما کمک کند، بنابراین درمانگر شما ممکن است شما را به گفتگو در طول جلسه تشویق کند. اینکه آیا احساس راحتی در این کار دارید یا ترجیح میدهید سکوت کنید، به خود شما بستگی دارد.
در طول جلسه ممکن است سطحی از ناراحتی را تجربه کنید
اگر برای اولین بار است که این درمان را تجربه میکنید، ممکن است Qi شما مسدود شده باشد و بدن شما تنش را نگه داشته باشد. انتظار درد شدید نداشته باشید، اما ممکن است ناراحتی قابل توجهی احساس کنید. همیشه این گزینه را دارید که از درمانگر خود بخواهید تا در نواحی خاص فشار کمتری وارد کند یا مکث کند.
پس از جلسه به شما گفته خواهد شد که آب زیادی بنوشید و به مدت یک یا دو روز از الکل و سیگار پرهیز کنید.
این کار به این دلیل است که سموم آزاد شده از عضلات شما در طول ماساژ به درستی از بدن شما خارج شوند و تجمع نکنند.

طبیعی است که یک یا دو روز بعد از ماساژ، درد، خشکی و سردرد را تجربه کنید. در هر نوع ماساژ، با افزایش جریان خون، مواد مغذی به عضلات شما منتقل میشوند. این میتواند نوعی التهاب ایجاد کند، به ویژه اگر به شیاتسو عادت ندارید. درد، پاسخ فیزیکی به التهابی است که این تحریک میتواند ایجاد کند. همچنین ممکن است آزادسازی احساسی را تجربه کنید، زیرا ماساژ شیاتسو به بهبود کل بدن شما، نه فقط جنبه فیزیکی، میپردازد.
تفاوت بین ماساژ شیاتسو و ماساژ معمولی چیست؟
چه کسانی به ماساژ شیاتسو نیاز دارند؟
ماساز شیاتسو برای افرادی که میخواهند احساس آرامش کنند و از استرس، درد و تنش رهایی یابند، بهترین گزینه است.
ماساژ شیاتسو چه مدت طول میکشد؟
یک جلسه ماساژ شیاتسو معمولاً بین ۶۰ تا ۹۰ دقیقه به طول میانجامد. زمان دقیق ممکن است بسته به نیازها و ترجیحات فردی شما متفاوت باشد.
آیا ماساژ شیاتسو دردناک است؟
ماساژ شیاتسو ممکن است در ابتدا باعث ایجاد احساس ناراحتی شود، به خصوص اگر نقاط فشاری حساسی دارید. اما این ناراحتی باید از نوع «خوب» باشد، یعنی احساس رهایی از تنش و درد. شما میتوانید از درمانگر بخواهید که فشار را کاهش دهد اگر احساس ناراحتی بیش از حد کردید.
منابع
Carlos Sama, 2016, What is Shiatsu Massage Therapy?, Acupuncture Massage College.
Cari Johnson Pelava, 2016, Shiatsu, University of Minnesota.
۲۰۱۹, Styles of Shiatsu, Shiatsu Therapy Association of Australia.
Michael Reed, 2020, Acupressure Massage Techniques, Acupressure.com.
Renee Skuban, 2017, The Benefits of Giving and Receiving Shiatsu Massage, Acupuncture Massage College.
مجله سلامت ماساژ دهکده
داریوش اتفاق
داریوش اتفاق، متخصص ماساژ درمانی با سالها تجربه، در ارائه تکنیکهای ماساژ تخصصی برای کاهش درد، رفع استرس و بهبود کیفیت زندگی افراد تخصص دارد و
آگاهیرسانی درباره فواید ماساژ درمانی و ارائه اطلاعات دقیق برای کمک به افراد در انتخاب روشهای طبیعی و مؤثر برای حفظ سلامت جسم و روح را وظیفه خود میداند.